تدبر 5

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ

إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى‏ أَهْلِها وَ إِذا حَکَمْتُمْ بَیْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا یَعِظُکُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ کانَ سَمِیعاً بَصِیراً (نساء/58)

همانا خداوند فرمانتان مى‏دهد که امانتها را به صاحبانش بدهید و هر گاه میان مردم داورى کردید، به عدل حکم کنید. چه نیک است آنچه که خداوند شما را بدان پند مى ‏دهد. بى ‏گمان خداوند شنواى بیناست.

- امانتدارى و رفتار عادلانه و دور از تبعیض، از نشانه‏هاى مهم ایمان است، چنان که خیانت به امانت، علامت نفاق است.

- در روایات متعدّد، منظور از امانت، رهبرى جامعه معرّفى شده که اهلش اهل بیت علیهم السلام مى ‏باشند.

- آرى، کلید خوشبختى جامعه، بر سر کار بودن افراد لایق و رفتار عادلانه است و منشأ نابسامانى‏ هاى اجتماعى، ریاست نااهلان و قضاوت‏هاى ظالمانه است.

- خیانت در امانت شامل کتمان علم، حرفه و حقّ، تصاحب اموال مردم، اطاعت از رهبران غیر الهى، انتخاب همسر یا معلّم نااهل براى فرزندان و ... مى ‏شود.

امانت سه گونه است:

الف: میان انسان و خدا. (وظایف و واجباتى که بر انسان تعیین شده است.)

ب: میان انسان و دیگران. (اموال یا اسرار دیگران نزد انسان)

 ج: میان انسان و خودش. (مثل علم و عمر و قدرت که در دست ما امانتند.)

- حضرت امیر علیه السلام فرموده است: «من تقدّم على قوم و هو یرى فیهم من هو افضل، فقد خان اللَّه و رسوله و المؤمنین» هر کس خود را در جامعه بر دیگران مقدّم بدارد و پیشوا شود در حالى که بداند افراد لایق‏تر از او هستند، قطعاً او به خدا و پیامبر و مؤمنان خیانت کرده است. الغدیر، ج 8.

برگرفته از تفسیر نور، ج‏2، ص: 310

- روشن است امانت معنى وسیعى دارد و هر گونه سرمایه مادى و معنوى را شامل مى ‏شود و هر مسلمانى طبق صریح این آیه وظیفه دارد که در هیچ امانتى نسبت به هیچکس (بدون استثناء) خیانت نکند، خواه صاحب امانت، مسلمان باشد یا غیر مسلمان، و این در واقع یکى از مواد" اعلامیه حقوق بشر در اسلام" است که تمام انسان‏ها در برابر آن یکسانند.

تفسیر نمونه، ج‏3، ص: 430

تدبر روزانه5/ زهره معارف/ التماس دعا/ ماه مبارک رمضان 1442